راهنمای خودمراقبتی بیماران تحت جراحی تعویض مفصل ران

بيمار گرامی / همراه عزيز : باسلام و آرزوی سلامتی شما

با مطالعه نوشتار حاضر ابتدا با ماهيت بيماری تان و سپس با نحوۀ مراقبت از خود آشنا می شويد.

مفصل ران

مفصل ران به شکل یک گوی که داخل یک کاسه قرار گرفته است، می باشد که وسط عضلات و رباط های مجاور داخل هم نگه داشته می شوند. این شکل از مفصل، محدوده ی وسیعی از حرکات که برای فعالیت های روزانه همچون راه رفتن، چمباتمه زدن باال رفتن از پله ضروری می باشد را برای ما ایجاد کرده است. بخش استخوانی این مفصل از دو قسمت تشکیل شده است. سر استخوان ران شبیه یک گوی است و یک کاسه گرد در قسمت کناری استخوان لگن که استابولوم نامیده می شود و سر استخوان ران در آن قرار می گیرد.

بیمارانی كه دچار درد و ناتوانی شدید مفصل هستند، ممكن است به تعویض آن نیاز پیدا كنند. بعضی از بیماری ها مثل (استئوآرتریت )آرتروز(، آرتریت روماتوئید،) و هم چنین صدمات و ناهنجاری هاي مادرزادی موجب تخریب مفصل می شوند.

در بعضی از شكستگی ها مثل شكستگی گردن استخوان فمور )ران(، خو ن رسانی مفصل مختل شده و نیاز به تعویض پیدا می شود. تعویض مفصل یک عمل جراحی انتخابی و معمولاً غیر اورژانس است. به واسطه پیشرفت های حاصل در طراحی و تولید انواع پروتزها و تكنیک های جراحی، طول عمر پروتز بیشتر شده و بیماران جوان با آسیب های مفصلی می توانند تحت تعویض مفصل قرار گیرند.

مراقبت های بعد از جراحی

جلوگیری از دررفتگی مفصل ران

پس از جراحی تعویض مفصل ران، تا زمانی که پروتز جایگزین شده، ثابت و پایدار شود، به منظور پیشگیری از دررفتگی آن، باید مراقب باشید که مفصل ران در وضعیتهای مناسب به کار برده شود. دررفتگی مفصل ران موجب درد، احساس صدای ناگهانی، بی حرکتی، کوتاه شدن پا و چرخش های غیر طبیعی آن می شود.

همیشه زانوهایتان را با فاصله از هم قرار دهید. و همیشه موقع استراحت در تخت، یک بالش بین پاها قرار دهید.

یک بالش بین هر دو پا قرار دهید تا فاصله بین دو ران حفظ شود.

روزهای اول بعد از عمل، سر تخت نباید بیش از 06 درجه بالا باشد.

هنگام پوشیدن شلوار، جوراب ساق بلند یا کوتاه، یا پوشیدن کفش، مفصل ران (كمرتان )را خم نکنید

و این موارد را تا چهار ماه بعد از عمل رعایت كند.

هرگز هنگام نشستن، پایتان را روی پای دیگر نیندازید.

هنگام جابجایی و نشستن در صندلی کاملا راست بنشینید، خم نشوید و مفصل ران را خم نکنید. از خم شدن به جلو برای برداشتن چیزی از روی زمین پرهیز کنید.

در منزل از صندلی های بلند استفاده کنید. همچنین از صندلی توالت نوع بلند استفاده کنید.

تحرک

فعالیت خود را کم کم شروع کنید، آن هم طبق یک برنامه ورزشی منظم. معمولابا دستورجراح روز بعد از عمل با کمک واکر یا چوب زیر بغل راه رفتن شروع می شود. راه رفتن را با مسافت كمي شروع كنید؛ سپس بنشینید، كمی استراحت كنید و به تدریج راه رفتن را طولانی کنید. از وسایل کمکی به نحو مناسب استفاده کنید

برای اولین بار پس از عمل جهت خروج از تخت ابتدا چند دقیقه بنشینید؛ بعد چند دقیقه كنار تخت بایستید و در صورت عدم سرگیجه و افت فشار خون به آرامی حركت كنید .

 نحوه بلند شدن از تخت و ایستادن را، بدون خم کردن فعال مفصل ران، یاد بگیرید

موقع ایستادن مراقب باشید افت فشار خون پیدا نکنید. در این مورد فیزیوتراپ به شما كمک نموده و آموزش های الزام را خواهد داد.

هنگام نشستن، مفصل ران باید بالاتر از زانوها قرار گیرد. سعی کنید خم نشوید؛ مثالاً

برداشتن چیزی از روی زمین و یا بستن بند كفش (از كفش های بدون بند استفاده كنید)از نشستن روی صندلی های کوتاه خودداری کنید

از چرخش داخلی و خارجی پا، کشیدگی شدید و خم شدگی فعال مفصل ران خودداری کنید. مفصل ران را خم نکرده و یا به داخل نچرخانید.

موقع خوابیدن برای اینکه پاها از هم فاصله داشته باشند، بین دو پا یک بالش قرار دهید. در وضعیت طاقباز یا به پهلو بخوابید و موقع چرخیدن یک بالش بین پاها قرار دهید تا از چرخش پا و ایجاد زخم جلوگیری کند. مرتب در بستر تغییر وضعیت بدهید. این موارد تا 4 ماه باید رعایت گردد.

قبل از رفتن به منزل، محیط منزل باید از نظر موانع فیزیکی نظیر پله و حمام بررسی و در صورت نیاز اصلاح شود.

وزن خود را روی پای عمل شده نیندازید. بسته به نوع عمل و نوع پروتز استفاده شده برای شما، پزشک میزان تحمل وزن روی پای عمل شده را به شما خواهد گفت.

تا زمانی که میزان تحرک و توانایی شما بهتر شود از اطرافیان کمک بگیرید.

چنان چه افزایش وزن دارید طبق نظر پزشک آن را کم کنید و مراقب باشید اضافه وزن پیدا نکنید.